URDHERI I LOTIT

URDHERI I LOTIT



( Poezi )



NGA PIRRO LOLI







URDHËRI I LOTIT

“Po të kesh dy bukë

njërën jepja të varfërit,

shite tjetrën

dhe ble ballsam

për shpirtin “



(proverb indian)







CILA JAM UNE

 Mos prisni të ngre sytë lart

 t’u tregoi qiellin

 Jam vetëm një shërbëtore

 një laps në dorën e Zotit

 një re e bardhë që e shtyn era

 Dhe duart i kam në baltë.



 Banoj kudo.





 Në çdo plagë që pastroj

 në çdo fëmijë që ushqej

 Në çdo trup që vdes

 Atje ku preket Krishti me dorë.



 Shënja dalluese nuk kam

 Veç një heshtje të gjatë

 dhe ballin e dëshpëruar

 e lidh me shami.

TRËNDAFILA BORE

Motër do të thote “mungesë”

që s’ka ndierë ledhatime

që s’ka provuar puthje

që s’ka përkundur djep



Motër do të thotë

edhe mjellmë

edhe lule manjole

edhe valë e përgjumur

që qesh.



Mbi gjinjtë e bardhë

Këndojnë fllade virgjireshe

dhe ulin faqen

yje të plagosur.



Mbi varrin e saj

në çdo stinë

çelin trandafila bore.

VRIMA DRITE

Kish mbledhur yjet e dhimbjes në sqetull

Si Prometeu zjarrin

Brinjët iu bënë gunga-gunga

e krahërori iu mbush

me tjetër flakë



E duruar si pemë

nuk ndiente plagë sopatash në trup

As sqepin, as çapinjte e shqiponjës

në mëlçi.



Të vetmet dhimbje,

gozhdët në trupin e Krishtit

që çelin vrima drite

tek unë e tek ti.

NË SHTËPINË E PLEQVE

Të pagojë.

Një maldhimbje kyçur

thellë gjoksit

thellë.

Pleq të bukur e të shëmtuar

të ngulur

të braktisur

të vetmuar.

Natën humbasin nëpër hone ëndrrash

zgjohen të trembur

e artikulojnë përçart copa emrash të njohur.

Ditën,

orë e çast

kthejnë kokën nga dera.



Dera i theu menteshat.

Pleqtë e urtë me zemër vrimë

Presin…

Presin…

Presin…



Kapërdijnë heshtjen si kafshatë të hidhur.

e koten

koten…

koten…

Me kokën nga dera.

ZOGU I HUMBUR

Vetëm hëna në dritaren e spitalit Nirmal Hridej

e zbehtë, e zbehtë

Zog lakuriq

dridhet

përpëlitet

si frymëmarrje e fundit

“ Shtëpia e Nënës” në Kaligat

as mjekë, as shtretër…



Jeta, pezull në dy duar

lëkundet nëpër tezga

dhe befas rrëzohet në një gropë

të ngopur me natë.



Të sëmurët presin radhën

të dëgjojnë emrin

ta hipin hënën në tezgë

t’i ëmbëlsojnë plagët me pupla hëne

ta shtrojnë varrin me njolla drite

Ashtu,

faqe më faqe të vdesin

me zogun e tyre.



Dita,

pupël e këputur

nata,

zog i humbur …

LULE KRISHTI

Fytyra fëmijësh

portokaj të fishkur

çahen nga plagët



Një dorë Nëne

i mjekon me ballsam mëllage

këputur nga shpirti



Nëpër faqe të xhamta

u çelin Lule Krishti

KLITHMA ERE

Shkurre rënkimesh

pemë dëshpërimi

shushurijnë në heshtje

si shatërvanë të zinj



Aty shuhen

Aty klithin

shpojnë qiellin

e shtangen si qiparize.



Mbi të qarën e shiut e të erës

një magjistare me të bardha

përqafon qipariza shiu.





E tretet

tretet si psherëtimë

Nëpër klithma ere.

KËNGË E TRISHTUAR PËR PEMËT E KALIGATIT

Në skelete gjethesh

e bisqesh

e degësh

e trungjesh

shuhen stinët

e vërshellen lebra.



Një zog me sqep të gjelbërt

cicëron këngë gjethesh

të këputura.

ZEMËRIMI I PERËNDISË “KALI “

( Baladë )



Gishti i vetëm i perëndisë “Kali ‘

ra nga qielli ogurbardhë.

Atje u derdh Gangu

U ngrit Kaligati

Dhe tempulli madhështor

ku pagëzohen limdjet, martesat

e arkivolet digjen në mister.



Nuk dihet pse “Kali “ u zemërua me njerëzit

Dhe kërkoi t’ia kthenin gishtin e vet.

Asnjë nuk flijoi

Askush s’e preu një gisht

ta dërgonte lart.

Perëndia “Kali” e zemëruar dërgoi lebrën

Që çdo perëndim dielli kafshon

Mijëra gishtërinj të pafaj



*  *  *

Ia preva te katra thundrat

Kalit tim të bardhë

E nisa vrap për Kaligat



Me gishtat e mi të gjakosur

kapur me jele të shkumëzuara

Trokoj.

Nëpër kalldrëmet e qiellit

Ta zbus zemërimin e “Kalit”…

Trokoj, trokoj…

KALUJA

Të vetët e braktisën Kalujan

E lidhën me zinxhir

Në një kasolle të largët

e lanë të vdiste.



Gjymtyrët ia hëngri lebra

Ka vetëm një kafkë

Një planet të zbardhur

Mbetur në trung

Dhe zërin si shpellë.



Banon në pleqtore

Në një karrocë fëmijësh

Dhe qan në heshtje

Dhe qesh tmerrësisht

Dhe këndon një këngë dashurie

Me zërin si shpellë

Për një çifute që desh.



Karroca e vogël shtyn

Ditën pa diell

Natën pa yje

Kafkën e zbardhur në trung

Dhe një ulërimë dashurie.

DUART E NËNËS DHE LYPËSI LONDINEZ

Kockat e thinjura të bërrylave

i dridheshin

I dhashë dorën

Nuk ma lëshonte.



- Çdo vëlla, ç’të mungon?

- Nuk dua bukë, - tha.

Kam shumë vjet që dora ime

S’ka prekur dorë njeriu.



*  *  *

Damarët e dorës së saj

Rrahin në damarë të lypësit

Rrjedhin

Gurgullojnë

Çahen e shkrihen

Në dorën e ftohtë.

URDHËRI I LOTIT

(Padma Shri )



Medalioni i artë

kish tre pika loti prej diamanti.



Hëna e plotë

Kish zbukuruar ballin

Qe këputur nga dhimbja

E u mbështet në gjoksin e nënës.



Nënë Tereza

E mori në duar, e përkëdheli

Si foshnjë të sëmurë

E i dha frymë ;

E ngashëruar me hapa të lehtë

Si lambadhe e bardhë që digjet

Ia vari statujës së Shën Marisë

derdhur në xham.



“Trupi i Virgjireshës është prej loti, - tha

Kësaj i takon gjithçka”.



Në medalionin prej hëne

Vezullojnë tre pika loti prej diamanti.

GËZIMI ËSHTË NGJITËS

Trokiti në portë si ëngjëll

e dridhej nga gëzimi



Mezi shqiptonte emrin tim

kur më zgjati doçkën e bardhë.



Kish dëgjuar se Nënë Tereza

s’ka sheqer për fëmijët

e kish mbledhur racionin e javës

në një zarf.



Atë ditë

Çelën miliona fëmijë të bukur si bari

e fushat e dheut

i spërkata me sheqer.

MOSMIRËNJOHJE

e kish humbur ylberin në atdheun e saj

shirat binin pjerrtas

të hidhura e

endrrat i zgjoheshin duke qarë

lulekuqe plagësh i përcëllonin trupin

dhe në Shkup

dhe në Prishtinë

dhe në Tiranë

për Shqipërinë ndezi dyzet diej

por ajo

e kish mbushur qiellin me hithra

e për shënjtorët e vet s’kish

as dritë

as vatër

as varr.

TREGIM PËR NATËN E SANTOSHIT

Në ballë kish dy puse të thellë

të palëvizshëm

Në bebet e syrit dy kristalë akulli

të zinj.

Në këmishë, një dore e kujdesshme

Kish qëndisur me fill:

“Santoshi është i verbër”

E në prag të portës sonë

e kishin lënë.

Na shikonte sy më sy

Na njihte me të prekur.

Me dhjetë bebeza të ndezura

Nëpër gishtërinj.

Një qepallë dielli

Një qerpik hëne

S’gjetëm dot.

As malet nuk i shikonte

nga dritaret e nxira.



Santoshi ish fundosur në natë

Në dy gropa të thella

Në dy puse të zinj.

ËNDËRR ME KËMBË MERIMANGASH

Atdheu i saj nuk i hapi udhë

As të ngrinte “shtëpi nëne”

As të varroste Nënë Loken dhe motrën e saj.

50 vjet.



Nëpër hone ëndrrash

Përlesheshin merimangat e harresës

Trishtimit dhe shpresës.

50 vjet.



Zambakë të përdhosur

Lule leckash

Këmbë merimangash majeprehta

Përgjakën kujtesen

Që klithte

50 vjet.



Drinat kryqëzonin mjekrat si thika

Buna budallaqe

Villte mëlçinë në det.

50 vjet.



Ishin thinjur merimangat e heshtjes

Kur ajo, ra në gjunjë,

Puthi dheun e tha :

“Të kam falur Atdhe ! “



Ishte një ëndërr e gjatë

Me këmbë merimangash të gjakta

50 vjet.

SHTEGËTIMI I SENDEVE

Çdo send që prekin duart e saj

Ngrohet

Zgjohet

Dhe i mbijnë krah.



Ajo e di

Bota ka vetëm një përmasë

Qiellin

Dhe gjurma zogjsh shtegtarë

TREGIM PËR GITËN

E kishin shpëtuar mes flakësh.

Kish humbur prindërit.

Ish djegur.

Përcëlluar.

Ish zemëruar dhe me Zotin

dhe me Nënë Terezën që i rri pranë.



Ngulet në dritare

Dhe s’do të shikojë njerëz me sy.



Zoti është i keq, - thotë.

Pse më dhuroi dhimbje

Nga dhimbjet e tij ?!



Gita s’ka mish në faqe

Sytë e saj

Mbirë si dy komça në kockë

Thyejnë xhamat e dritares

E tejpertej qëllojnë qiellin gri.

FRIKA E ZOGUT

E gjeta në udhë

trumcak i vogël i saporënë nga pema



Balli i zbehtë si qelq

në orbitat e shqyera nga uria

dy qirinj të hollë

që shuheshin.



I dhashë një copë bukë.

Me dy gishta zogu e bëri thërrime thërrime.

-      Haje të tërë, - i thashë,- ke uri

-      Kam frikë,- tha zogu,- …kam frikë…

-      dhe pasi ta ha do kem uri.

U trembej thërrimeve të bukës

hapte e mbyllte sytë

sikur në çast do të fluturonte në degë.



M’u dogj në duar si ashkël

pema ra e

një krismë shpoi qiellin me vrimë.

GJYSMËFYTYRA

Një grua

një grumbull leckash rënkonin

pranë koshit të plehrave

në mes të Londrës.

gjysmën e fytyrës

ia kishin ngrënë milingonat dhe minjtë.



Renda si i çmendur

kudo u përplasa me

gjysma zyrash, gjysma udhësh,

gjysma pemësh, gjysma njerëzish …



Asnjë fytyrë e plotë

në qytet.



Të gjithë ishin mbuluar

me milingona dhe minj.

MOSMARRËVESHJE ME PRESIDENTIN

Atdheun e saj e la në fund të udhëtimit.

Ecte nëpër gropat e qiellit të copëtuar

me një drithërimë në shpirt.

Në krah kish presidentin e ri

që i ngecte këpuca nëpër balta

rrethuar nga fëmijë të leckosur

që lypnin.

- Do fillojmë të ndërtojnë rrugët dhe dritat…

- Duhet filluar nga qielli, e ndërpreu ajo

-      Këtej ka kaluar diktatori,- tha ai

-      Të vdekurit duhen falur,- tha ajo.

ËNDËRRAT E KËPUTURA

Natën që shkoi

u thye llamba me vajguri

shtëpia e pleqve mbeti në terr



Hëna e shqetësuar

kaloi me bërryle nëpër korridore resh

e qëndroi në dritare.



Motrat e morën në dorë

si abazhur të artë

e vendosën nëpër ëndrra të këputura.

ZONA E VDEKJES

Në Kalkutë

kapanoni i vdekjes tund e shkund kanatet

Egërsisht.

Nënë Tereza, veshur me të bardha

E merr vdekjen në duar

i fërkon qepallat.

Në sytë e saj të kadifenjtë

Drita pi dritë.

Një kokërr e ngrohtë loti

Mbi buzët e përthara

E vdekjen e zë gjumi

Të qetë.

NËNA E BRAKTISUR NGA I BIRI

Më mbante dorën në dorën e saj

Dhe nuk mundi të më fliste

Asnjë fjalë.



I kish ngecur në fyt

Një kockë nga kocka e saj

Një zog me kthetra

që e mbyt.



Nëpër faqet e zbehta

I rrëshqisnin lot të plumbtë

Nga goja e kyçur

Jarg vetëtimash.

RRËNJËT

Ajo dëgjoi që u grindën për të

Dhe një çast u drithërua.

Si shenjëz fantazme u ngrit nga varri

E duke buzëqeshur tha:

“Unë i di ku i kam rrënjët

Dhe gjuhën

Dhe varret.

Te Kostandini i madh ilir

që ligjëroi Krishtërimin,

Te Shën Jeronimi

që i dha Biblës gjuhë perëndie,

Te Niketë Dardani,

Himni i parë i Krishtit, “Te Deum…”

Te Danakti, emërshenjti i Vlorës

që për besën e Krishtit i prenë kokën,

Te Shën Asti i Durrësit dhe i Ulpianës, martir;

Te Papa i Parë i shekullit të parë,

Ebuterit nga Preveza,

Te Papa Klement Albani…

Tek të gjithë mbretërit ilirë.

Unë i di ku i kam rrënjët

Dhe gjuhën

Dhe varret

Nëse pranoni që atdheu juaj është Plaga

Atje kam lindur unë,

Atje është atdheu im.

Asnjë pasaportë s’mbaj me vete

Veç një kokërr loti në buzë,

Unë i di ku i kam rrënjët

Dhe gjuhën

Dhe varret.”



ZOGJ TË URITUR

….E kam një kokërr meli

 për zogun e uritur

 një kokërr meli

 si tingull…

PIRRO

Kokën e kam akoma me gunga

ndoshta nga djepi prej rrapi.



Në gërmadha linda

e kokën ma përplasën në një dhogë të sertë.

Nëna ime,

e pagjuma,

e pangrëna

Herë me thërriste “yll “ e herë “mbret”…



Yje mizore kishin zbritur nga malet

e me bezdi shkruan në një listë

një foshnjë me tepër

që duhej mbajtur në zap.



Yjet kishin brirë

e blegërimin në tufë si të marrë.

Nëna më ushqente fshehur

pikë, pikë

Vetëm me qumështin e deles llajé.



Gjithë jetën në një fushë të egër bilardoje

luajta me brirë dhe yje.

Vërtebrat e mia me karambol

i groposja në hon.



S’kam të bëj me yje të molepsur

as me Pirron mbretin ogurbardhë

Jam ky që shihni

i trishtuari që mbledh bar për delen llajë.

URIMI I NËNË TEREZËS PËR MUA

Miliona fjalë e shkronja

Si bletët

Më zhurmojnë në vesh.

Në gjëmba trëndafili ngecin

më shpojnë

më grisin

e flenë qark syve të mi.

Gjilpëra të akullta

më çajnë buzën e prushuritur

e tretën në jerm.

Netëve të jargavanta

humbas

përpëlitem

vdes.

Ringjallem nëpër hoje ëndrrash prej mjalti

e thumbat e helmit

më therin në shpirt.

Ajo,

më vë dorën mbi ballin e nxehtë

e thotë :

“Lum ti, biri im

që dhimbjen e ke me krah e me fletë.”

STATUJA E LIRISË SIME

Si lypës

me dorë të shtrirë

e mora racionin e lirisë

dhe u ula ne një majë gjëmbi.



Fleta gjatë me premtimet

faqe më faqe si me detin



Kur durimi m’u bë me brirë

u thinj e u myshk

me duart e mia

mora pak qiell, pak det

dhe ndërtova vetveten

ose statujën e lirisë.



Një pulëbardhë prej kripe

në shi tretet e shkrihet

në qiellin e ftohtë le shkronja të bardha

pëlcet

e

digjet.

VJESHTA

Gjithë natën në oborr kulloi lëngu i hënës

“llamarinat e tetorit trokëllijnë nga era”.

kokrra e rrushit shtrydh bletët e fundit

Fluturat e verdha fluturojnë gjeth më gjeth.



Piktor i çmendur, vjeshta

ngriti flokët përpjetë

papritmas i prishi të gjitha ngjyrat

e i treti stinët

Më kot rezistojnë gjethet e dushkut

të lodhura, të ndryshkura bien përdhe.

Buza i dridhet jargavanit

mbështjell kokën me duar

qan e fërgëllin…

U dorëzuan të gjitha ylberet

U lagën zogjtë në sqetullat e erës

u murrëtuan pllakat e oborrit

pluhuri i diellit u zverdh.

U përmbys një shportë e mbushur

me gjethe e trumcake të plagosur.

Në qelqet e dritares

troket një cicërimë zogu

me një krah të lagur

fluturon e bie pa adresë.

Fustanet e holla brofin nga era

vajzat kafshojnë buzët të turpëruara

buzëqeshin me vete

e shalët u feksin që tej…

GISHTAT E FRIKËS

Me thonj e me dhëmbë

më kot mbahem i mbërthyer

në këtë shkrep të egër

këtu.



Mendimi im

i ka shtrirë shinat

drejt stacionit të fundit.



Një ëngjëll

më vë dorën në sup

e më tërheq drejt detit

me buzëqeshje blu.



I preva gishtat e frikës

I këputa spirancat.

Një barkë e bardhë lëkundet valëve

dorë për dore

me ëngjëllin tim gënjeshtar



Kam vetëm një frikë :

Pulëbardhat

të mos më arratisen nga përralla.

ATDHEU OSE NJË GUR … DHE NJË FYELL…

Ashtu të vogël, të vogël fare,

të copëtuar,

e ruajta në sy si pika loti;

Ashtu të madh shumë

por të mbytur

e kërkova nëpër mendime deti;

Ashtu të bardhe si bora

(që lëshon orteqe për bijtë)

Ashtu të zi si nata

e spërkata me yj…



por kur ma grabitën të mitë,

ma zhveshën e ma lanë lakuriq

diçka mora dhe unë nga atdheu

dhe ika



i mora ashtin

të mos ia prekin krimbat,

(lashë zemrën

të mos i mungojë buka dhe kripa )

mora dhe një gur

për të mbjellur lule

dhe një fyell

që më duhet për të qarë.

SHPELLA E VETVETES

Në kopshtin tim mijëravjeçar

si egjër

është rritur respekti për fisin

ushqyer me gjethe të rena e të kalbura



Gen i lashtë prej balte

rrënjë e moçme bishtore

bisht miu mbuluar me qime thithëse

që më mban të lidhur.



sy ciklopi me qerpikë metalikë

që më përgjon si prozhektor

gjithandej në bodrumin e kështjellës sime



ia nxora syrin ciklopit

e qorrova tokën

u fsheha në barkun e një dashi

e dola nga shpella.

AMBASADORJA E PËRHERSHME

Nënë Tereza,

Sërish e sërish kthehet në gadishullin e sertë

I theu gërshërët ziliqare në hartën e Ballkanit

E zbut urrejtjen e patretshme

Digjet si yll në natën prej guri.



Në vend të çantës diplomatike

Shpirtin e saj

hap fletë-fletë



Në udhëkryqe korbash s’ka qiell

Ndaj lutet, ndaj falet

Për tiranët dhe viktimat



Tek një piramidë çel një lulëkuqe kujtese

Te kufijnjë e feve një degë ulliri

Midis kufomave

Një buzëqeshje.



Fllad i lehtë në buzë lulesh

Afsh i ngrohtë në dëborën e trishtë

gjuhë kambane në bronx martirësh

Sa më tepër nata nxin

Aq më tepër yjet ndrijnë...

BALADA E LIRISË

Ka dy skaje liria

mua dhe detin.



Prej shiu jemi të dy

vëllezër mizorë

përqafuar.



Të kulluar, të kripur, të ëmbël

rënkojmë.

Aty klithim në sqep pulëbardhash

Aty ngrejmë dallgë

E sprapsemi trishtuar.



Zigzage rrufesh na rrëshqasin thellësive

kurrize peshqish

si shkarravina drite.



Bashkë me ujërat e pista

që zbresin nga bregu

tretim tufa yjesh

me xixa e aromë.



Dy delfinë të dashruar

na hidhen në duar.

DON KISHOTËT

Fytyra të vrerosura janë poetët

si Don Kishoti.

Kalërojnë nëpër erë

e kthehen nga betejat të qeshur

Me kokën në shtizë.



Një shpatë të kaltër kërkojnë

Një tingull

Një pikë mbështetëse

si levën e Arkimedit



T’i lëvizin gurët në qiell

T’ia ndryshojnë rrjedhën planetit.



Në gjakun prej vere

Mbyten poetët.

LOJA E DRITËS

Poçi i llambës plot manikyra

princ i krekosur në lëmin e vet

rrethuar me iluzione dielli

e trëndafila.



Insektet e verbra nxitojnë

të puthin dritën,

digjen dhe mbeten si jashtëqitje mizash

në faqet e qelqta.

Një poeteshë sykaltër

këput një lulëkuqe,

sapo e vë në flokë

i mbetet një karficë e zezë

që shkoqet si shkrumb.



Tutje është fytyra e diellit

në trojet kaltëreme të hijes

ku mërmerijnë gjethet e ullirit

ku qajnë shelgjet dhe bliret.



Në gjethet formë flake

dita dhe nata përqafohen

ndahen

e kryqëzojnë shpatat.

FJALA ËSHTË BURG

Kollona të rënda strofash

me korridore vargjesh hekurash të trashë

konstruksione rimash me varëse në grykë

bashkëtingëllore në pranga

e zanore që klithin.



Po poezia?

“ Nuk e di,

Nuk e kam takuar !”



E unë ëndërroj një limë, një sharrë

dhe një dritare në qiell.



Ta çliroj kanarinën në gur

Atë të pathënën që vuan

Të beftën

Kristalet e brymës

jo shiun.

AERODROMI “NËNË TEREZA “

Këtu avioni rrëshqet mbi pista plagësh

Kodra e male

lozin me pasa vatëtimash

e qielli qesh.



Në kullën e drejtimit

shqiponja me syrin e sertë

Nuk zemërohet me qiellin

e zogjtë e vet nuk i vret.



Policët dhe doganierët

këtu

duhet të vishen me të bardha ;

avionet që ulen e ngrihen

të jenë pëllumba

me pupla mëndafshi.

BALADA E BAJAMES

( Një malësori )



I

Kurrë s’kish pjellë frutat e saj

e egër dukej bajamja e butë.

Era e malit e kish lënë shterpë

suferinat e ngricat ia hanin lulet

në syth.



II

Qëkur kish zbritur në qytet,

lodronte në erëra të ngrohta,

mëngëshkurtër dhe në janar e në shkurt…

E ju përskuqën mollëzat në faqe

befasisht shpërthyen lulet e ngujuara.

Të trëndafilta

vetullshkruara

me syçkat e kaltra e rozë.

E vetëdashuruar ëndërron

frutat më të shijshme në botë.



 III

Peng e mbajti malli për shkrepat e malit

për ujëvarat e akullta

orteqet

Gërmon kujtesën kur s’lidhte fruta

por, ama,

heroikisht qëndronte e drunjtë

dhe kur sopata e priste për samar mushke …



 IV

Brenda honeve dhe damarëve të saj

Kapilarë të egër, misteriozë

Kacafyten, përleshen me kapilarë të butë.

Lule mornicash prushërojnë së brëndshmi

në një pështjellim drithërues

pikë-pikë rrjedhin në palçën e dikurshme.



 V

Të hidhura

të athta pikërime,

thelpinjtë e rinj

mbyllur në kapakë të bronxtë

Si midhje.

LUGINA E LULËKUQEVE

Jashtë zgavrrës së trupit tim

Brinjëve,

Frushkullon kamzhiku i erës

Përbrenda më këndon një qiri i pashuar

Shpirti pëshpërit si foshnjë



Nuk kam ftohtë

As uri

As etje

Dhimbja është e imja.



Ti eja, vëlla

Afroji duart e ngrira tek unë

Në luginën e lulëkuqeve

Digjen petalet prej flake.

ËNDRRA E PRILLIT

Prilli m’i rrëzon muret

më çliron nga statujet e akullta

e, prej dore, më nxjerr nga ngujimi.

Prilli,

i bukuri, breshërori

qan e qesh me gjethe bore

e flokët e shelgut ia merr lumi.

Deti e di etjen time

Vetëm deti e mban premtimin e lumit.

Jam nisur. Mos më thuaj që muzgu i tij

është i zymtë dhe errësira e zezë.

Unë do të iki si puthje.

Në një barkë të bardhë prilli

do zhytem nëpër dallgët e detit

do loz symbyllurazi me yjtë

si në një arë me grurë të blertë.

Atë ditë që do iki

do të jetë prill,

do fle i qetë

dhe do kthehem përsëri

të bëj gabime

si era.

Ç’PO NDODH ME ZOGJTË ?

( Letër mikut tim, Primo Shllaku )



Ç’po ndodh me zogjtë, Primo?

Na dogji malli të shohim një bilbil

Në një gjethe ajri

Në një kryq ere

Të digjet.



Ç’është kjo mëri e grindje zogjsh, miku im

Ata që pollën vezë pashke

për djallin

Kanë mbushur oborrin e kishës

E psallin.



Miku im,

Ti e di sa e rëndë është nekrologjia e zogjve

Thuaju, të paktën,

të heshtin

t’i lajnë sytë

Ta shkundin baltën nga flokët.

Ç’ka ndodhur në qiell, miku im

Ç’ka ndodhur në ajër?



Një re e kuqerremtë

kaloi mbi tufa zogjsh e lëshoi

Një shi prej balte.

Dhe gjethet e plepit

I harruan vëzullimet, miku im.



Ç’janë ata karvanë atje poshtë

Që zhgërryhen nëpër lluca si derrat ?



Ah, ky shi,

ky shi me baltë, miku im !

MARSI

Në mëngjes

ia befi në kopësht

i egërsuar

me flokë trazuar nga era

Si kalorës e kish zhveshur shpatën

për betejën e fundit.



Në drekë

shikonte i trishtuar dezertorët e vet

copa akulli, ushtarë të zënë rob

notonin e shkriheshin nëpër ujra.



Në darkë

trokiti në dritaren time.

Ndershmërisht ma dorëzoi shpatën:

ish një degë kumbulle

mbushur me lule.

FILLI I JETËS SIME

Lidhur vetëm në një gozhdë

ngec

ngatërrohet

përdridhet

Asnjëherë tendosur në ajër

plotësisht i drejtë.

Nuset e bukura

s’i ndernin dot çarçafët e bardhë

e dallandyshet e kaltra

më binin në hon.

Ndaj e lidha fillin tim

dhe në gozhdën e tejme

në dy skalje ajri në mal e në det.

Ejani vasha të bukura

vareni fustanin e nuses në tel

çlodhuni dhe ju dallandyshe të vonuara

që u zuri bora.

EPIRI

Pi një kafe të hidhur

e në filxhan shoh

një pyll të prerë

një hartë të grisur

një bisht dhelpre të fshehur

e krahë korbash

që dridhen nga kufomat.



*  *  *

Jugu im bie nga jugu

por fjala ma mori gojën

si orakull i heshtur

përtyp duhan të grirë

dhe ha mallkimin e fisit.



*  *  *

Pylli ushqehet me histori shirash

që i ka në kujtesë çdo pemë

edhe e prerë

edhe e copëtuar.

UNË DHE LYPËSI PLAK

Mbaj këmbët para tij si para vetvetes

por mund të iki dhe më tej

të mbledh supet e pafuqishëm

e ta lë të uritur

nëpër saharanë e tij.

Unë dhe ai

dy kama të ftohta

në natën që vetëtin

krevatet tanë

dy tabutë të lëvizshëm

të njëjtat gjurmë lënë në pluhurin e zbehtë

nëpër Sahara.

ZOGJTË JANË TË URITUR

Mbi fytyrën e atij që ikën

ia bef një zog i zbehtë.



Në shikimin e tij të shuar

lë syte e mi

të duket i bukur



Ia mora urinë e uritur

Ta vë si gur fjale

Nën kokë.



E kam një kokërr meli

për zogun e pa ngrënë

Një kokërr meli

si tingull.

PRONA E POETËVE

Hëna

e vetmja pronë e tyre

me tapi.



Nëpër të bredhin poetët

Çdo natë, të pagjumë,

plugojnë në trupin e saj

si në ugaret e fermës.



Pas mesnate monedhën e verdhë

e hedhin si zare

për të blerë troje në qiell

Ndoshta një copë me yje të ndritshëm

e varre.



Ua grabitën dhe hënën

e rrëmbyen prej flokëve të florinjta

e hoqën zvarrë

e kryqëzuan

në mes të qytetit.



Gjaku i saj

i padukshëm si gjak ëndrrash të bardha

veson rrugëve të Tiranës.

BALADA E HËNËS DHE E BILBILIT

Qazim Shemes



I

Bashkë jemi larë

lakuriq në një pellg lumi

më derdhej e gjitha në trup

befas majë blirit digjej në fletë.



Mbi samar të mushkës

“hopa” e hidhte babai

me dy bukë misri në sqetull

të lodhur ktheheshin nëpër natë.



2

Lozonjare shket në të çara qielli

si sorkadhe e ndjekur nga një qen

për ty thyejnë kokën yjet

e një bilbil gushëverdhë u mek.



Push mimoze të përhimet në faqe

për një qerrato diell në planet

pranon vdekjen e amshuar

por atë që të vrau me puthje

s’e shet.



 3

Kur nata mbyll kanatet

syri yt e çan tejpërtej

miliona copëra thërrmohesh në bar

të artat zilka tringëllin nëpër gjeth.



Ua ndeze gjirin leshverdhave

push floriri u sit përmbi vetull

pa dehesh e tëra në epsh

pa kridhesh në det për të fjetur.



Me bri i thyen qelqet e natës

gjersa ylli i mëngjesit troket

e varesh në gardh si kunave

të të rivrasë ai buzëplasuri që pret.



 4

Princeshë e netëve të vona

Ç’pate me mua të zinë

me zilkat e arta pse më vret ?

Pse s’më dhe një puthje të kristaltë

pse s’më dhe një lulezanë

ta vë si stoli në xhaketë?



 5

Përnatë e pi hënën si kininë

e bëhem shafran e helm

e kthej një filxhan raki balle

në qefinin e saj le të vdes.

DIVORC

1

Unë dhe atdheu

Dy vise gjumi

Të lidhur perjetësisht në ëndrra.



Çdo natë më këputen litarët

Në gjoks me shtypin hije;

hije të rënda varresh, vrasjesh

e statujash prej bronzi.



2

I dhashë një lamtumirë kristali

e muzgu

e ika shtigjeve të vetmisë.



3

Ndërtova një shtëpi të mbyllur

pa shkallë e dyer

pa dritare.

Ditën ndez dritat

Natën e mbush me cicërima

I dehur nëpër pentagrame të bardhë

luaj me një sqep dallandysheje



4

Do krijoj një lodër të vogël

të bardhë si ëndërr

me tinguj të tjerë

ndoshta do ta quaja “nënë”

ose “Atdhe”.



Do ndez një llambë

në kullën e boshatisur të shqiponjës

pastaj do mendoj për shkallët

që arkivoli im të zbresë ATJE.




KËNGA E GJARPËRIT

Gjarpëri më puthi në gojë

me gjuhën dyfishe pëshpëriti :

“Grisi ato që ke shkruar. Mëso të tregosh të vërtetën

që zvarriset në baltra, në dhé.

…Lëri zogjtë

dhe yjet

dhe shënjtorët

dhe gjethnajat,

këtë botë e drejtoj unë

me pika helmi e zbukuroj, e stërpik.

…Ulu në lajthishtet e mia

ku gjinkalla gris fytyrën

ku gjethet marrin flakë

e krojet këndojnë…

Mëso të shkruash si unë

këmisha ime fëshfërin në çdo stinë

tek rreshqas në bar e në fletë…

Në vjeshtë, kur digjet bliri kuqërrues,

bije në gjumë, mbështillem me vetveten

e përgatis një pikë helm në gjëmbin e

trendafilit. Bukuroshet t’i puth në buzë…

…Askush s’e ka shkruar dramën time,

të vjetër, që kur nisi botë e mishit.

Kryeëngjëll isha në qiell

Por s’më la mallkimi hipokrit…

Adamit i tregova shalët e bardha të Evës

mjaltin që i gufonte në gjinj…

Grisi të gjitha e shkruaj

për helmin e lotit

për një krijues si unë

që zvarriset në baltë.”

DASHURIA

Dhe më e përbetuara s’është e sigurtë

Trupi di vetëm të sajojë pengesa.

Në dy buzë që puthen

Në dy trupa që lidhen

Kryqëzohen katër udhë të dyshimta

Katër fusha të mbjella me puthje të tjera



Trupi di vetëm të sajojë pengesa.



Dhe kur dehet dhe harliset

pakuptuar

mbërthehet me gozhdë të mishta.



Së sipërmi dërguar

për ta kryqëzuar.

STINË PUTANASH

Viti ka vetëm këtë stinë.

E rrethoi dhe lagjen e tejme

dhe zemrën e qytetit

me kollona kofshësh e kështjella gjinjsh.

Viktimat,

të lumtura

puthin lëkura të mermerta:

zgjatin duart të ngrohen në thëngjijtë e mbetur

e lëpijnë manaferrat e kuqerremta

as shuar, as ndezur.

Buzë që puthin njollat e yjeve

muzikë e trishtuar epshi

që fillon nga duart,

që zbresin në një të çarë muri;

Koka të përmbytura në hone të pafund

që pështyjnë në ekstazë

në një pellg të përbashkët.

Nuk di pse stepem në këtë stinë.

E shikoj pellgun e përbashkët

rrethuar me bar të ndryshkur

ku princa të rinj e të vjetër

pështyjnë gulçima farash e thelpinj të vdekur;

e shkul vështrimin nga pellgjet e stinës

ku shuhen bishta cigaresh

e digjen manaferrat.

Dëshpërimisht e lumtur fërgëllon kjo stinë

me gjeste arkaike.

Gjinkalla e pangopur këndon në kallamishte

e kallamat e rrëzuar

humbasin fytyrat.

BALADA E FAMILJES

Qiell i copëtuar

Ajër i rralluar

Pasqyrë e thyer.



Ikën shpirtërat

Ikën.

Morën hallin e tyre në sqetull

Dhe ikën.

Nga sytë këmbët

të vetmuar.



Nëna luan me copëra xhamash

nëpër kokrra loti

krijon fragmente fytyrash.

të largëta

te dashura.

Dhe …Në gjak …i mbijnë

Gj

ë

mb

a

 të helmët…



Tavani i qiellit vrima – vrima

Nëpër re të qelqta

Rrëshqasin yjet

Co-pë-to-hen

Thy-hen..

ATA

Ata kanë tepruar nga pylli prej krome

shkurre

që pshurrin nën vete

të etur për hije pemësh të larta

shkurre

që shushurijnë e psherëtijnë fshehur vesh më vesh

mund të lini një lulëkuqe harrimi

dhe ikni, ikni

mbuloni fytyrat e zverdhura dhe ikni

merrni me vete dhe gjurmët

dhe zhgarravinat e rrufeve të ndryshkura të Zeusit

dhe hijet tuaja hiqni zvarrë,

ose heshtni

siç heshtin gjethet e rëna.

është ndalur shiu në shi

është prerë udha dhe fjala

s’kam për ju asnjë lot qiriri

asnjë fije bari

t’ua hedh mbi qefin.

LULJA E GJAKUT

Lulja e gjakut fle në një kupolë plumbi

e sheh ëndrra të metalta

S’ka farë jete

as gjethe, as syth.

Rrufeshëm shpërthen në mish

e çel petale të kuqe

të lëngshme

të ngrohta

që derdhen pa formë.

Më ngjeth e kuqja.

Si dem harboj në kodra e lugina

me një prush mornicash në shpinë.

Vdekja pikturon vetveten

dhe në lule

dhe në flamurë.

Vdekja i thyen qelqet e kaltra të gjakut

e në miliona fytyra ngrin

si korb prej shkrumbi.

Kam mbetur varur në harkun e ylberit

e nu*****************k ia pres dot

atë degën prej plumbi…

I BRAKTISURI

Fytyrë e rrudhosur, plasaritur

Hedhur tej

si letër e zhubrosur.



Pingponget e syrit

kërcyer në mes të faqes

Dy planete të harruar

Përpelitin qepallat

Në shkreti.



Asnjë trokitje në derë

Asnjë yll në dritare

Asnjë cicërime zogu

Asnjë fije bari.



Të thara lulet

Në saksi.

RIVDEKJA IME

Nëse dhe atje do të jetë ky diell

që i mban pemët të mbërthyera në gozhdë,

Nëse dhe atje nuk do të jem i lirë

t’i thyej fenerët në udhët prej drite

e të kalëroj nëpër jele ylberësh

nëse shirat s’do të jenë të arta

e flokët e vjeshtës të jeshilta,

do të trokas në shtëpinë e Nënë Terezës

do t’i them që m’u mërzit dielli e drita

do kërkoj të rivdes në duart e saj

të ngordh si pemë e burgosur

e të kërkoj foletë e vjetra të zogjve

kur isha gjallë.

E PRES ATË AKT NË SHTYLLË….

( Një poeti )



Poet do të thotë Nënë Tereze

Adam i ri

që thërret të gjitha krijesat nën hënë

ndan copa nga vetvetja për të tjerë

dhe pas vdekjes.

I heshtur sajon kujtesën.



Ti vdiqe disa herë.

Nëpër të gjithë pllakat e mermerit

Së bashku me varrmihësit e tu

gdhende emrin tënd

pa u varrosur.

Me tamtame, banda e dekorata

Sajove harresën. Patëm shumë korba

e asnjë nekrologji. Asnjë.

Nuk është vonë për ta rinisur betejën.

E pres atë akt:

shpalli vdekjet e disa vetveteve

në shtyllen e qytetit.



Unë do të vrapoj i pari

do t’i gris nekrologjitë

do ta kthej karvanin nga varrezat

do të të marr prej krahu

t’i thyejmë mermeret fallse

ta pimë një kafe për vdekjet e kaluara

Vetëm pas vdekjeve të mëdha

Gjethet e pemëve bien erë dafine.

VETVRASJE

Rrëmbeva dhe unë një armë

dhe e vara në gozhdën

e një gjumi të egër.



Tani s’shikoj më ëndrra

m’u trembën dhe sorkadhet

dhe puthjet dhe malli.

Hëna s’vjen tek unë

e zogjtë

e ylberët

e lulet m’u thanë

Vdekja fillon nga gjumi.

Dhe ju, njerëz, që më doni

mos ejani në varrin e një të marri.

VILA E HAJDUTIT

Kaloj pranë vilës së deputetit tim.

në majë të gishtave. Mospërfillës

Si i kamur. Me frikë e neveri.

Sikur shkel mbi pllaka myshqesh të rrëshqitshëm

Nuk trokas

në këtë portë.

Shkallëve të bardha

e dhomave të ndritshme

rriten zambakë të rinj

Jashtë, në harkun e portës së mermertë

varen tre gjarpërinj.

GURË DHE KRIMBA

Shkul gurë të rëndë nga udha

e në çdo gjurmë

zbulohen krimbat

kokëkuq, kokëzinj, kokëverdhë

lëvrijnë

Thonj të prerë

kllouna mikroskopikë

përpëliten

e krimben krimbat

Më të rëndë se gurët

Krimbat.

SALVADOR DALI-së

Diçka e pyetën për trupin e shpirtin

piktorin “e çmendur”

Ai vizatoi një çadër të tendosur

qepur me penj të mishtë

ku dukej skeleti me tela të bardhë

gati në të rrëzuar.

Shpirti vjen pas, tha ustai

e, sikur shkarraviste,

vizatoi një shatërvan bari

që shpërthente nga toka

ngjitej nëpër shpore yjesh

si ylber prilli

me gjethe të përhershme.

S’kuptojmë gjë, i thanë...

Ai buzëqeshi hidhur

e vizatoi një thumb të bukur gjiri

në majën e shpatullës së një femre.

e rrethoi me flokë rrathësh të çoroditur

dhe vuri gishtin mbi çatinë e çmëndinës

ose në ballin e kësaj bote.

ËNDËRR ME TË VRARË

Mbrëmë në dhomën time

me çapa të lehtë

erdhi një kaprolle lakuriq

rrëshqet nën çarçafë

e kërkon të vritet

Kish lulëkuqe zjarri

në trupin si eshkë

nëpër fllade flakësh u dogja

mbi gjinjtë e saj si kulla të bardha

u ngjita

dhe atje më zuri plumbi.

DITA E GJARPËRIT

Pikojnë yjet

e ma vesojnë barin

nëpër bar rrëshqet gjarpëri

e pi pika vese.

Kur rrezja e diellit i bie pingul

ndërron këmishën si dhëndër

e vërshëllen këngë helmi.

M’i pështyti të gjitha

dhe gjethet

dhe fijet e barit

dhe këngën.

Këmisha transparente e ditës

vezullon

fëshfërin

në një gur mëngjesi.

I trishtuar,

helmin laj nëpër vese

dhe

luaj me një gjethe bari në buzë.

MEDITIM PËR NJË ZAMBAK TË VERDHË

I pakapshëm ëngjëlli im

i largët, ajër i kulluar

pa trajtë, pa fytyrë.

Nëpër ëndërra më qaset vetëm një leshverdhë

e zambaktë

hënë e plotë erëmirë.

Sapo çel sytë e zgjas dorën ta prek

kordat e zërit më këputen si flutura

ajo më ikën befasisht.

Një natë qëndrova zgjuar pas derës

erdhi me hapa të lehtë....

Qielli u mbush me zambakë të përhënur

Nuk e dëgjuam as mëngjesin

që kishte thyer dritaren

Të dy përqafuar

ishin mbytur në detin me hënë

BALADA E PËLLUMBIT

Pëllumbi nuk arriti tek ti, shpirti im.

Nuk e lanë të ta dorëzonte fjongon

që i lidha në këmbë;

të të qëndronte në sup e në krahë

me afshin e luleve erëmirë

t’i derdhte ato gu-gu-të e argjenta të gushës

siç dinte ai.

Prita shigjetash i ngritën ostrogotët

e ai, me dy pika loti në sy

u fsheh në një të çarë shkëmbi

Ah, e ah! o shpirti im

Kur u mbyllën tre vjet, tre muaj e tre ditë

ata ia mbyllën hyrjen me një gur si kont Ugolinit.

I përhumbur jetoi ca ditë në terr

me ca thërrime të kaltra ëndërrash;

Kur u zgjua, nga tmerri, çau gushën e tij me thonj

Fjongon e dashurisë e hëngri me sqep

dhe u bë gjërpër;

si gjarpër shkau nëpër plasën e gurit

e pa që bota s’kish më qiell...

mos u tremb, shpirt

është gjarpër shtëpie

zvarriset e zvarriste për të arritur tek ti.

Era ma vari në portë

këmishën e tij të mëndafshtë

e ruaj për ty, shpirti im.

Ka dy pika xhami të ngrira në sy

xixëllonja të shuara

dhe brymën e gu-gu-ve të vrara.

VIJAT

Prapa mureve të rrethinës sonë

kuaj të bindur

tërheqin qerre të lehta

me arkivole bosh.

Rrota të hekurta

Të përbaltura

gërvijnë, kujisin, qajnë

mundohen të lënë vijat pas.

Trishtueshëm

Kokëulur

Çapiten kuajt drejt stacionit të fundit

S’kam gjë me kuajt

As me arkivolet

Por me vijat.

LUTJE JASHTË LUTJEVE

O Zot!

Më lejo të rrëfehem:

Vëllezërit e mi në njëqind shtete

Më kanë derdhur nëpër statuja.

O Zoti im!

Nuk ndjehem mirë!

Mbërthyer në bronz

Më shtrëngojnë sytë e veshtë e duart e brinjët...

Dhe kur më ledhatojnë emrin tim

Nëpër epitafe të florinjtë!

O Zoti Krisht!

Vendin tim e kanë lodhur heronjtë!

Lejomë të jem vetëm një laps në dorën tënde,

Një lule psherëtime,

Një zog prej ere

Një puthje

Një gjethe dafine!

Lejomë, o Zot

të jem një qiri i hollë që digjet e shuhet

Dhe ruamë nga heronjtë!

Amin!

GËRMADHAT

Mure

Mure

Mure

Me ballë e me supe

e nisa rrëzimin

dhe mbeta në gërmadha

Shkarravina diktaturash

kodra kaotike gërmadhat

më të pakalueshme se muret

Unë s’kam kohë

Unë do iki

Liria

plas

në mua

si kryq

PEMA E PLAGOSUR

Papa Gjon Palit II



Pemë e lulëzuar degëshumë

nuk do t’i shijosh frutet e tua

Ti,

prerja e kërcellit të vjetër

Ti, plaga

Rrënja e shartimit

syth elitar

në anën e buzës së prerë

Nga çarja kemi lindur

nga dhimbja

dhe frutet nuk do t’i arrijmë

Brenda teje

lulëzon një pemë e plagosur

në gjak

vezullojnë rubinë prej drite

Mëkatet e globit mban në shpinë

kate-kate

i sistemon në qiell

si varre

Të përkuli,

Të shtrembëron pesha

mal i rëndë qenka njeriu!

Kur ti dridhesh nga dhimbja

nata shtyhet tutje

shpirti flet gjuhë shpirti.

Në degët e tua askush s’ndjehet i huaj

dhe bilbili

dhe korbi

mbetet vetvetja.

Përditë i flet shekullit të pistë

“Hani frutat e arrira mbi mua,

mbi mua,

pemën e plagosur!”













·         Urdhëri i Lotit (Parma Shri, ind.) – është dekorata më e lartë që u jep presidenti indian personaliteteve më të shquara.